Rozprawa spadkowa ma na celu ustalenie, czy spadkodawca pozostawił po sobie testament i kto jest uprawniony do nabycia jego majątku. Sędzia na rozprawie spadkowej pyta przede wszystkim o kwestie związane ze spadkobiercą i nabyciem spadku. Postępowanie sądowe zmierza do ustalenia, kto powinien nabyć spadek.
Sprawa spadkowa w sądzie – przebieg
Rozprawa o stwierdzenie nabycia spadku może zakończyć się już po pierwszym spotkaniu, jeżeli uczestnicy postępowania są zgodni co do tego, kto ma nabyć spadek. Sędzia musi odebrać od uczestników postępowania stanowisko w kwestii nabycia spadku. Ważnym elementem jest zapewnienie spadkowe, które polega na wskazaniu przez uczestników, czy spadkodawca pozostawił po sobie testament, czy też nie. Jeżeli odpowiedź jest twierdząca, ważne jest ustalenie, w czyim posiadaniu się znajduje.
Sędzia pyta również, czy jest więcej osób do nabycia spadku, niż te, które znajdują się aktualnie na sali rozpraw.
Aktualnie, jeżeli spadkobierca w terminie 6 miesięcy od otwarcia spadku, nie złoży oświadczenia spadkowego, to przyjmuje się, że nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Są to najistotniejsze informacje, jak wygląda sprawa spadkowa w sądzie i na jakie podstawowe pytania trzeba się przygotować.
Jaki sąd prowadzi sprawy spadkowe?
Sąd rejonowy, a dokładnie wydział cywilny, zajmuje się sprawami spadkowymi i jest właściwy rzeczowo. Natomiast właściwy miejscowo jest sąd rejonowy, właściwy ze względu na miejsce zwykłego pobytu spadkodawcy.
Czym grozi zatajenie testamentu?
Rozprawa spadkowa ma na celu ustalenie m.in. czy spadkodawca pozostawił testament, a jeżeli tak, u kogo on się aktualnie znajduje. Uczestnicy powinny ujawnić, czy posiadają na ten temat jakąkolwiek wiedzę. Sąd pyta o to w trakcie zapewnienia sądowego.
Jeżeli uczestnik celowo zatai informacje o testamencie, musi liczyć się z konsekwencjami. Stwierdzenie nabycia spadku może zostać unieważnione, o ile zostanie przeprowadzone w tej sprawie postępowanie. Osobę, która zataja informacje, czeka również odpowiedzialność karna. Warto tu nadmienić, że zatajenie testamentu nie jest tym samym co zatajenie spadku.
O zatajeniu spadku można mówić, jeżeli osoba zataja konkretny składnik majątku spadkowego.
Zadaniem sądu jest ustalenie, kto powinien nabyć spadek, w jakim wymiarze oraz na jakiej podstawie. Czasem niezbędne jest utworzenie spisu inwentarza, w celu ustalenia wszystkich składników majątku spadkowego, zarówno mowa tutaj o pasywach jak i aktywach.
Sprawa o nabycie spadku — jak wygląda podział majątku?
Jeżeli rozprawa sądowa o nabycie spadku zakończy się prawomocnym wyrokiem, następuje podział majątku spadkowego. Formalności można dokonać przed sądem lub u notariusza. Dochodzi do fizycznego podziału majątku pomiędzy spadkobierców lub dokonanie formalności związanych ze spłatą pozostałych spadkobierców (staje się wymagalna po uprawomocnieniu się postępowania o podział majątku lub w określonym w orzeczeniu sądowym terminie).
Sprawa sądowa o nabycie spadku – najczęstsze pytania
- Kiedy spadkodawca zmarł?
- Czy powstał akt poświadczenia dziedziczenia?
- Czy toczyły się sprawy dotyczące stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym spadkodawcy?
- Jakie było ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy?
- Czy zmarły zostawił testament?
- Czy spadkodawca w dacie śmierci był żonaty/zamężny?
- Czy spadkodawca miał dzieci? Dzieci pozamałżeńskie przysposobione lub dzieci, które zmarły? Jeżeli zmarły, czy miały już swoje dzieci?
- Jeśli zmarły był kawalerem/panną/wdowcem/wdową, pojawi się pytanie, czy żyją jego rodzice. Jeśli rodzice zmarli, pojawi się pytanie o rodzeństwo, potem dziadków i zstępnych dziadków.
- Czy którykolwiek ze spadkobierców odrzucił spadek lub zrzekł się dziedziczenia po zmarłym?
Nawet prosta sprawa spadkowa może wiązać się z pewnymi konsekwencjami, dlatego wymaga odpowiedniego przygotowania. Jeżeli istnieje ryzyko wystąpienia nieprzewidzianych sytuacji, warto skorzystać ze wsparcia prawnika.