Spadek po rodzicach jest nabywany w momencie śmierci jednego z nich. Jest to automatycznie moment otwarcia spadku. Aby formalności stało się za dość, cała procedura powinna odbyć się przed sądem lub u notariusza. Niezbędne jest złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku.
Sprawy spadkowe po rodzicach
Sprawa spadkowa po śmierci rodzica może zostać załatwiona w krótkim czasie u notariusza, jeżeli wszyscy spadkobiercy dotrą na spotkanie w ustalonym terminie. W innym przypadku, trzeba złożyć do sądu ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po rodzicach.
Spadek można nabyć na podstawie testamentu lub ustawy. Pierwszeństwo ma ważny testament. Wyłącza on dziedziczenie ustawowe i spadek nabywa spadkobierca lub spadkobiercy wskazani w testamencie.
Termin na przyjęcie lub odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy i rozpoczyna się wraz ze śmiercią spadkobiercy lub od momentu powzięcia informacji o powołaniu do spadku.
Dziedziczenie mieszkania po rodzicach
Na tych samych zasadach dziedziczona jest nieruchomość, a także inne części majątku po ojcu oraz matce. W pierwszej kolejności prawo do spadku mają dzieci oraz małżonek. Jeśli w chwili śmierci, spadkodawca nie miał małżonka, całość spadku dziedziczą dzieci w równych częściach.
Jeżeli spadkodawca miał więcej niż troje dzieci, małżonek nie może nabyć mniej niż ¼ udziału spadkowego. Jeżeli małżonek również zmarł lub spadkodawca był panną/kawalerem/wdową/wdowcem, nabycie spadku po ojcu i matce odbywa się przez wszystkie dzieci w równych częściach.
Spadek po rodzicach z testamentem oraz bez testamentu
Jeśli testament został sporządzony, to on ma pierwszeństwo, rozstrzygając, kto i w jakim ułamku odziedziczy spadek. Jeżeli nie został on sporządzony, sprawy spadkowe po ojcu oraz matce trzeba będzie rozstrzygnąć przed sądem. Najczęściej postępowanie odbywa się w ramach dziedziczenia ustawowego wskazanego w kodeksie cywilnym (art. 931 kc.).
W pierwszej kolejności do spadku z ustawy powołane są dzieci spadkodawcy oraz małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych, ale część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 spadku.
Na czym polega przejęcie spadku?
Stwierdzenie nabycia spadku odbywa się w sądzie na podstawie wydanego przez sąd postanowienia o nabyciu spadku. Notariusz natomiast sporządza tzw. akt poświadczenia dziedziczenia występujący w formie aktu notarialnego.
Koszty w obu przypadkach są podobne. Jeżeli chce się w krótszym czasie otrzymać spadek po rodzicach, terminy u notariusza są znacznie bardziej atrakcyjne. Cała procedura odbywa się w jeden dzień. W przypadku sądu trzeba czekać na wyznaczenie terminu postępowania.
Trzeba pamiętać, że do sądu nie muszą przyjść wszyscy spadkobiercy, a u notariusza jest to wymagane w tym samym czasie, aby akt miał moc prawną.
Nabycie spadku – i co dalej?
Jak już zostało wspomniane wcześniej, otwarcie testamentu odbywa się przed sądem lub u notariusza. Sąd sporządza protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu. Jeżeli jest ważny i nie został w żaden sposób podważony, sprawa spadkowa po śmierci ogranicza się do jego odczytania i nabycia spadku przez spadkobierców.
Odrzucenie spadku po rodzicach
Istnieje możliwość odrzucenia spadku po rodzicach. Najczęściej ma to miejsce, jeżeli krewny pozostawił długi, a o stwierdzenie nabycia spadku występuje wierzyciel, najczęściej bank.
Kilka lat temu powstały przepisy chroniące spadkobierców, tzw. dobrodziejstwo inwentarza. Obowiązuje w jego ramach zasada odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości czynnej wartości spadku. Prościej mówiąc, spadkobierca nie jest zobowiązany oddawać więcej niż odziedziczył.
Sprawa spadkowa po mamie i tacie – podsumowanie
Prawo stoi po stronie dzieci, ze względu na ustawowe dziedziczenie, a przypadku pominięcia w testamencie, możliwe jest staranie się o zachowek. Rodzic ma oczywiście możliwość wydziedziczenia dziecka, poprzez spisanie woli. Taka osoba nie ma wtedy prawa do żadnej części majątku.